Тунхуу

Horseradish Root (english)
Корень хрена (ру́сский)
Radix Armoracia rusticana (latīna)

Тунхууны үндэс
(Байгалийн антибиотек)

Шим тус: Хөлөнд яс ургах /каашаар жин тавина/, шүд өвдөх, ангина, хоолой өвдөх, сөөх, буйлны хаван /Флюс/, амны хөндийн үрэвсэл /хоолой, амаа өдөрт 2-3 цаг дутам зайлна/, идээт шарх, нүүрний сэв, сэвхи, хар толбо, осгож хөлдөх /chilblains/, үтрээний ба арьсны мөөгөнцөр /Mycosis/, хөлийн том хурууны хумс хажуугаараа идээлж хавдах /уух, идэхийн сацуу угааж шавшина эсвэл түрхэнэ: ingrown toenail/, нурууны мэдрэлийн ёзоорын үрэвсэл, үе мөч, булчин шархирч өвдөх /Myalgia/, тулай, хэрлэг /түрхээд иллэг хийнэ эсвэл 50-70г-ыг марльд хийж ваннанд дүрж орно/, астма /зөгийн балтай ууна/, ханиад, хамрын шуухитнаа, бронхит, бүгшүүлэн ханиалгах, уушигны сүрьеэ, хамар битүүрэх /stuffy nose/, хэлний үрэвсэл, усан хаван, зүрхээр хатгуулах, чихрийн шижин, ЦДИ, нүдний цэцгийн бүдгэрэлт, чихний үрэвсэл, цистит, өтгөн хатах, шээс чулуужих, шээс өвдөж гарах, лямблиоз, шээсний замын халдварт өвчин (UTI), дэлүү, элэг хатуурч хавагнах /hard swellings of the spleen and liver/, нармайтас /sinusitis/, ургамлын тоосонцрийн харшил /hayfever/, хорт хавдар /хэвлий, хөх, бүдүүн гэдэс, элэг, хамар, дэлүү, ходоод, арьс/, цөсний хүүдийн үрэвсэл, гэдэсний халдварт өвчин /Typhoid/-д хэрэглэнэ.
Үйлдэл: Нян устгах, шимэгч гадагшлуулах /ялангуяа хүүхдийнх/, үрэвсэл дарах, цэр ховхлох, дархлаа, цусны эргэлтийг сайжруулах, цус цэвэршүүлэх, шингэрүүлэх, биеийн мутацийг өөрчлөхгүй байх /anti-mutagenic properties/, цусны цагаан эсийг өсгөх, хөлөргөх эмийн үндсэн үйлдэлтэй.

Эмийн үйлдэл

• Биеийн шингэнийг хүчиллэг болгох
• Биеийн шингэнийг шүлтжүүлэх (хүчиллэгийг саармагжуулах ө.х. хүчиллэг ихдэх эмгэг)
• Дархлаа тэтгэх
• Үрэвсэл дарах
• Хоолны шингэцийг сайжруулах
• Хумсны мөөгөнцөр
• Цус цэвэршүүлэх
• Цусны эргэлтийг сайжруулах
• Цэр ховхлох
• Шимэгч гадагшлуулах
• Элэг цэвэршүүлэх (элэг бохирдсон)

Зохимжтой ба зохимжгүй заалт

• Амьсгалын зам

• Амны хөндийн салст бүрхэвчийн үрэвсэл
• Бронхит
• Бүгшүүлэн ханиалгах
• Дээд замын эмгэг (хамар, залгиурын үрэвсэл)
• Уушгины сүрьеэ
• Хамар битүүрэх
• Хамрын хөндийн идээт үрэвсэл, ям
• Ханиад, томуу
• Хоолой өвдөх
• Хоолой сөөх
• Хоолойны ангина
• Цэр ховхлох

• Арьсны өвчин

• Арьсны хорт хавдар /хавлуур хавдар буюу меланома/
• Сэвхи, толбо
• Хар толбо, насны толбо
• Хөлдөлт
• Хөлийн том хурууны хумс хажуугаараа идээлж хавдах
• Хумсны мөөгөнцөр

• Ауто дархлааны өвчин

• Уушгины астма
• Үе мөч өвдөх, мойнийх (үе мөчний хэрлэгт үрэвсэл)

• Дотоод шүүрлийн өвчин

• Түрүү булчирхай томрох
• Чихрийн шижингийн хэв шинж-1, 2

• Зүрх судас, цусны тогтолцоо

• Зүрхээр хатгуулах буюу зүрхний бах
• Цус багадалт
• Цус цэвэршүүлэх
• Цусны даралт ихдэх (ЦДИ)
• Цусны улаан эсийн металлт уураг нэмэгдүүлэх

• Мэдрэлийн тогтолцоо

• Нурууны мэдрэлийн ёзоорын үрэвсэл
• Хөл янгинаж өвдөх, хөл өвдөх

• Нөхөн үржихүй

• Үтрээний мөөгөнцөр
• Хөхний өвчин, хөхний үрэвсэл

• Хоол боловсруулах эрхтэн

• Биеийн шингэнийг шүлтжүүлэх (хүчиллэгийг саармагжуулах ө.х. хүчиллэг ихдэх эмгэг)
• Бөөрний тэвшинцрийн үрэвсэл
• Бөөрний шохойжилт, чулуу, элс
• Бүдүүн гэдэсний үрэвсэл
• Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар
• Гэдэс гүйлгэх, өвдөх
• Давсагны хүүдийн ханын үрэвсэл
• Давсагны хүүдийнд элс, чулуу үүсэх,
• Дэлүүний үрэвсэл
• Өтгөн хатах
• Хавагнаж, бөөрөөр уургаа алдах
• Хоолонд дургүй болох
• Хорт хавдар
• Цөсний хүүдийн үрэвсэл
• Шээс, бэлгийн замын халдварт өвчин (ШБЗХӨ)
• Элэг цэвэршүүлэх (элэг бохирдсон)
• Элэгний хорт хавдар

• Яс, булчин, шөрмөсний тогтолцоо

• Шүд өвдөх

Тэмдэглэгээний утга

• Ийм тэмдэг нь эмчилгээний өндөр үр дүнтэй бөгөөд эрдэм шинжилгээний туршилт, судалгаагаар нотлогдсон болохыг илэрхийлнэ.
• Ийм тэмдэг нь хүний биед сайн нөлөөтэй гэдэг нь судалгаагаар нотлогдсон. Гэхдээ бүхэл ургамлын хувьд авч үзвэл 3 одтой бүтээгдэхүүнийг арай гүйцэхгүй аж.
• Ийм тэмдэг нь эмчилгээ, шим тэжээлийн эерэг үр дүнтэй болохыг илэрхийлнэ. Голдуу ардын уламжлалт практикт олон зуун жилийн турш өргөн хэрэглэгддэг туршлагатай. Туршилтын амьтан дээр судлагдаж сайн нь тогтоогдсон. Өчигдрийн ардын эмчилгээнд хэрэглэдэг байсан эмийн ургамал өнөөдөр шинжлэх ухаанаар нотлогдсон эмчилгээ болдог гэдгийг санаандаа авбал зохино.
• Ийм тэмдэг нь гаж нөлөө буюу зохимжгүй заалтыг илэрхийлнэ.